Esperantilo Blogo en Esperanto pri projekto Esperantilo kaj komputila lingvistiko

19.7.2007

Blogo de projekto Esperantilo nun maŝine tradukita al pola lingvo

Filed under: ĝenerale — artur @ 18:30

Mi longe pensis pri tiu paŝo. Kial ne uzi la programon Esperantilo por aŭtomate traduki la blogon al pola lingvo. Tamen mi volis atendi, ke la kvalito de traduko estas bone komprenebla. Tre malbona traduko estus ja malavantaĝa varbado por la projekto. Nun mi decidis tion fari kaj. Tie vi povas legi la blogon ankaŭ en pola lingvo.

Nun kelkdek milionoj aldonaj homoj povas legi ĝin. Mi esperas, ke almenaŭ por kelkaj Poloj la enhavo de blogo estas interesa. Mi skribis etan programon por tiu tasko. La programo bezonis 15 minutoj por traduki ĉirkaŭ 50 artiklojn. La traduko ne estas perfekta. Ofte problemojn faras tekstoj, kiu enhavas frazojn en aliaj lingvoj. Tamen la profesia traduko de tiu blogo kostus kelkdek mil eŭroj kaj daŭrus kelkajn semajnojn. Mi pensas, ke per tiuj tradukoj multaj Poloj ekscios pri ekzisto de Esperanto.

Nun la nova epoko en blogo ekestis. Iam ĉiu blogo estos legebla en kelkaj lingvoj samtempe. Teorie ankaŭ uzantoj povus skribi komentojn en kelkajn lingvojn. Por tio la bloga softvaro devus enhavi tradukajn funkciojn. Nun almenaŭ por esperanta kaj pola lingvoj tio estas ebla.

17.7.2007

Unuaj esperantaj tekstoj

Filed under: ĝenerale — artur @ 19:29

Sur la paĝo de muzeo de planlingvoj en Vieno troviĝas kelkaj tre maljunaj libroj en esperanta lingvo.
Mi tralegis la libron: Stankievic, V.: El la vivo de Esperantistoj
Nurnbergo, 1896
. Bedaŭrinde la libro ne estas en teksta formato, kiu estus legebla direkte por komputilo, sed kiel bildo. Bildoj estis skanitaj ankaŭ iom malakurate (ne rekte), do la legado kaj konvertado de bildo per OCR-tekniko ne estus facila.

La libro estas interesa en du vidpunktoj. Unue mi interesiĝis pri la lingvaĵo de libro. Mi volis scii, kiel aspektis esperanto en unuaj jaroj de sia ekzisto. Tre interesa estas ankaŭ la enhavo de libro, ĉar li parolas pri la tiama esperanta komunumo kaj ankaŭ estas gvidlibro por esperantistoj. Tiu enhavo estus por mi eĉ pli surpriza, ĉar ili estas propaganda (aŭ eduka) materialo en maniero, kiu nun ne estas kutima.

Pri la lingvaĵo

Mi rimarkis, ke la teksto ne estas facila. Mi pensas, ke komencantoj ne povus ĝin bone kompreni. La sintaksaj strukturoj estas komplikaj. Aŭtoro tre libere uzas la esperantan vortfaradon, kiu eĉ superas la regulojn de unua libro.
Jen ekzemploj:

  • ĉefemaniere
  • longaflugila
  • dank‘ al
  • konas unu alia
  • de alte
  • li atingis ja la sian
  • tio ĉi estis tro multa
  • scivoleco
  • sed tiel multe estis da volontuloj

Nun oni frontas la vorton „scivolemo“ sed ne „scivoleco“, kiu estus same bona. Tio estas por mi la indiko, ke la lingvo evoluas. En tiamaj tempoj ekzistoj pli da libereco de uzado. Nun tuj oni pritaksas iun esprimon kiel stranga aŭ nekutima. Ekzistas kelkaj dubindaj esprimoj, kiuj radikas en naciaj lingvoj kaj estas idiotaĵoj. Mi pensas, ke aŭtoro volis montri, ke Esperanto havas la saman esprimpovon kiel ĉiu nacia lingvo kaj li simple direkte tradukis de nacia lingvo. Okulfrape estas, ke li uzis pli ofte „tia“ en frazoj, kie oni nun uzus „tiu“ (ekz. „tiamaniere“). Mi frue pensis, ke vortoj kiel „tiamaniere“ estas la moderna maniero de adverbigo. En tiu kazo de prepozicia frazo „en tia maniero“ al „tiamaniere“. Sed evidentiĝis, ke tiu fenomeno ekzistis ankaŭ en tre frua Esperanto. Bedaŭrinde mi ne povis ekscii pri la nacieco de aŭtoro. Estus eble, ke li rekte tradukis tiun vorton de sia propra lingvo.

Esperanta propagando

La libro temas pri obstakloj de unu juna esperantisto ĉe esperantigo de sia amiko. Post longaj obstakloj kaj eĉ intrigoj kaj mensogoj, la rakonto finas per amo kaj edziĝo. Rezulto estas 2 novaj esperantistoj. Unu esperantigita kaj la dua naskita laŭ natura vojo, kiel bebo de du esperantistoj. La libro donas ankaŭ al la legantoj sugestojn kiel devas sin konduki vera esperantisto kaj kiun kaj kiel esperantigi.

Jen pripesindaj frazoj de tiu libro:

  • „Vi komprenas, ke, fariĝinte esperantisto, mi ne povus limiĝi per sola lernado de vortaro kaj korespondado kun amikoj; mi devus uzi parto de mia energio por la propagando kaj por la apostola agado, …“
  • … ke Monblero povus esti tre utila al la afero Esperanta. Li estis tre riĉa kaj ne sole ne avare, sed eĉ, kie li trovis bezona, tre malavara …
  • .. kaj tial Ĉielson, fariĝinte esperantisto, ĵetis ĉiujn antaŭajn aferojn kaj tuta trempis sin en la propagandon de la lingvo internacia. Li korpremis, ke la propagando devis esti afero ne kabineta, sed societa, kaj tial li penadis akiri la plej diversajn kaj vastajn interligojn kaj konatecojn, kio, dank‘ al lia bela eksteraĵo, elegantaj manieroj kaj viva, akra saĝo, estis afere facila atingebla.
  • moron salutadi unu alian per la vortoj: „Ĉu vi esperas“? – „Jes, mi esperas.“ – ĉe renkonto, kaj „Esperu“! – „jes, mi esperos“ – anstataŭ adiaŭ.
  • Pro eniri la Ligon, vi devas aboni nian gazeton „Lingvo Internacia“ kaj la „Bibliotekon“; kiel ekstera signo servu al vi stelo sur la brusto kaj malkaŝita parolado …
  • , ke laŭ la komisio de Ĉielson Siksten decidis altiri Monbleron al Esperanto,
  • Se li unu fojon fariĝos esperantisto, li estos jam ĉiam esperantisto varmega.

Por mi tiu libro enhavas multajn pripensindajn aferojn. Unue temas ne nur pri lingvo Esperanto sed pri iom pli. Esperanto estas en tiu libro socio aŭ organizo, kiu konscie elektas homojn por esperantigo laŭ iliaj monaj rimedoj. Tiuj homoj devas ne nur lerni la lingvon, sed labori por tiu socio. Esperantistoj devas subigi al siaj gvidantoj kaj plenumi iliajn komisiojn.
Ili devas publike stigmatigi sin per videbla esperanta ŝtelo. La celo de esperantigo estas pli grava ol uzataj rimedoj. Do oni povas mensogi kaj intrigi por atingi tion. Tio funkcias laŭ konata jam de jarmiloj skemo, kiu estis praktikata de religioj, politikaj movadoj (komunismo) kaj sektoj. Laŭ tiu skemo ĉiu ideo bezonas:

  • Kreinto kaj idolo
  • Libro aŭ manifesto
  • Apostoloj aŭ progresuloj
  • difinita fina venko

Ni komparu tion kun kelkaj ideoj.

kristanismo komunismo esperanto
idolo Jezuso Marks kaj Engels Zamenhof
libro nova biblio komunista manifesto fundamento
apostoloj 12 apostoloj kaj eklezio partio esperantaj asocioj
fina venko paradizo komuna socio totala esperantigo. solvo de lingva problemo.

Tiu modelo devus esti kutima por multaj homoj, ĉar tiun komparon mi vidis ofte (sed sen Esperanto). Ĝenerale neniu malbona rezultas de tiu skemo, sed mi pensas, ke ofte ĉe tiuj aferoj kreiĝas senlima memfido je propraj opinioj. Apostoloj estas pretaj agi nemorale por atingi siaopinie pli altaj celoj. Tio rekte kondukas al radikalismo. Tiu radikalismo frontas al memdefendo kaj ofte malutilas al ideo, kiu eĉ povus esti bona.

Mi estas konscia, ke ne ekzistas unu opinio pri Esperanto kaj ankaŭ en tiamaj tempoj oni eble ankaŭ diference pensis pri tio. La ofta riproĉo al Esperantistoj je sektismo havas ankaŭ siajn kaŭzojn eble en tiamaj tempoj.

Por mi timiga estas la granda preso, kiun oni en la libro ligis kun esperantigo. Esperantisto havas multajn devojn je la Esperanto. Do ne sufiĉas nur paroli esperanton por esti esperantisto. Interesa estus la demando, ĉu tio estis la unusola ebla vojo por certigi daŭrigon de Esperanto? Por mi Esperanto estas mia ŝatokupo, tamen mi donas multe de mia energio al esperanto.
Homoj povas fari multe nur kiel sia ŝatokupo (hobio). Ekzistas homoj, kiuj nur pro ĝojo lernas la lingvon de klingonoj, kvankam kun tio lingvo ne ligiĝas neniu granda celo de savo de homaro de komunika ĥaoso. Aliaj homoj donas multe da tempo kaj mono al konstruo de etaj fervojoj (infanaj ludiloj).
Mi pensas, ke la plej granda parto de hodiaŭaj parolantoj de esperanto aŭ interesiĝas pri la lingvo profesie kiel lingvistoj aŭ programistoj aŭ ili traktas Esperanton kiel ŝatokupon. Do ĉu vere Esperanto estas solvo de lingva kaj komunika problemo? Ĉu ĝi estas la plej bona solvo? Ĉu tio solvo estas necesa kaj ebla? Ĉu ne ekzistas pli gravaj problemoj ol lingva problemo? Ĉu oni havas rajton demandi pri tio kiel vera Esperantisto? Eble Esperanto ne bezonas Esperantistojn sed nur uzantojn de tiu lingvo.

15.7.2007

Esperantilo 0.94

Filed under: ĝenerale — artur @ 09:50

Ankaŭ en julio aperas nova eldono de programo Esperantilo. La novaĵo en tiu eldono estas la rapida vortara listo apud la redaktila fenestro. Jam dum tipado la vortaro montras samtempe eblajn tradukojn. Tiun vortaron instigis al mi Eckchard Stoll, kiu estas kreinto de programo Ecoso. Tiu programo enhavas tian vortaron. Mi ankaŭ forigis unu eraron ĉe tradukado. Dum la unua tradukado ĉiam aperis la erara fenestro.

Aliaj ŝanĝoj:

  • Mi refreŝigis la tradukon de uzula interfaco por ĉiuj lingvoj (pola, germana, angla).
  • Mi korektis kelkajn erarojn en tekstoj de programo.
  • Esperantilo nun povas ĉe tradukado de nomoj uzi polajn regulojn de fleksio.
    Do frazo „Mi parolas pri Artur Trzewik.“ rezultas nun „Mówię o Arturze Trzewiku.“.
  • Oni povas raporti erarojn direkte de programo per interreto.
  • Kelkaj aliaj plibonigoj de sintaksa analizo kaj tradukado al pola lingvo.
  • Pola vortaro estis plivastigita je kelkcent novaj vortoj.

12.7.2007

Aŭtomata raportado kaj informado per interreto

Filed under: ĝenerale,programado — artur @ 18:39

La projekto Esperantilo estas evoluigita de unu persono. Tio estas preskaŭ normala afero ĉe liberaj programoj.
Tamen multaj homoj partoprenis iugrade ĉe la projekto per raportoj aŭ sugestoj. La nombro de tiuj raportoj ne estas granda.
Mankas erarraportoj, kiuj multe helpus al la projekto. Ankaŭ ĝis nun mi ne ricevis neniujn korektojn de vortaroj, kvankam la programo
mem ebligas adapti la vortaron kaj la ŝanĝoj povus esti eksportitaj per funkcio „preferaĵoj->konservu lokajn ŝanĝojn por eksportado“.
Mi pensas, ke ofte homoj ne scias pri tiuj ebloj aŭ tia partopreno en projekto estas tro klopoda. De informoj, kiuj mi ricevis de uzantoj, mi supozas, ke spertaj esperantistoj ne bezonas la programon kaj komencantoj simple ne kapablas helpi aŭ raporti. Do mi devus atendi la tempon, kiam kelkaj nunaj komencantoj iĝos spertaj kaj havos emon raporti :-). Eble la programo havas tro da eraroj kaj la uzantoj pensas, ke ne indas raporti. Mi tute pri tio ne scias.

Komercaj firmaoj, kiuj laboras pri programaro por vasta publiko, havas tute aliajn rimedojn. En tiuj projektoj partoprenis multaj personoj, kiu prizorgas nur pri unu kampo de kreado. Do ekzistas: fakaj specialistoj, testantoj, specialistoj pri varbado, projektantoj, gvidantoj kaj fine programistoj.

Projekto Esperantilo havas subajn problemojn en tiu kampo.

  • Mi ricevas tro malmulte da eraraj raportoj. (Ĝis nun ĉirkaŭ 10)
  • Due mi tute ne scias, kiel homoj uzas la programon. Kiuj funkcioj estas uzataj kaj ŝatataj kaj kiuj funkcioj neniam estas uzataj?
  • La komuna prilaboro de vortaroj ne funkcias.
  • La eraroj (cimoj) en programo povas esti korektitaj nur per nova eldono. Ne ekzistas la eblo de instalado de flikoj (angle: patch).
  • Uzantoj uzas verŝajne ofte malnovan eldonon de programo kaj malofte refreŝigas la programon.
    Tiu estas eble tre verŝajna, ĉar preskaŭ ĉiun duan monaton ekestos nova eldono de programo kun malgrandaj ŝanĝoj.

Kelkaj novaj programoj kiel Firefox aŭ OpenOffice ankaŭ frontas tiujn problemojn. La solvo de tiuj programoj estas, ke la programo uzas interreton por aŭtomate ricevi aŭ sendi informojn. Mi nun testas kelkajn eblojn. Tiuj estas:

  • Direkta raportado de eraroj per interreto.
  • Rapida kaj aŭtomata instalado de programaj flikoj (sen granda elŝuto de tuta programo).
  • Aŭtomata informado pri nova eldono de Esperantilo.
  • Facila sendado de ŝanĝoj en vortaro.
  • Statistiko pri uzado de programo.

Tiaj funkcioj frue ne estis akceptitaj de uzantoj. Oni precipe ne volis, ke programo mem kontaktis servilon per interreto kaj sendas iujn informojn. Sed nun preskaŭ ĉiuj programoj uzas tiujn eblojn. Nuntempe preskaŭ ĉiu komputilo estas daŭre konektita kun interreto.
Ofte multe uzantoj ne havas tempon por lerni pri tiuj ebloj de programo. Ili estas nur maloftaj uzantoj de komputiloj kaj ne scias pri maniero de libera programado. Do ekzistas verŝajne granda grupo de uzantoj, de kiuj mi ne ricevis neniun informon. Mi planas, ke tiujn novajn funkciojn oni povas influi per agordo de preferaĵoj. Kutime uzantoj tamen neniam tuŝas preferaĵojn.
Mi esperas, ke tiuj funkcioj, kiuj ja estas konataj de aliaj programoj, estos bonvenigitaj de uzantoj.

17.6.2007

Novaĵoj en eldono 0.93

Filed under: ĝenerale — artur @ 16:52

Ĝenerale

  • Nova Analizilo: Markato de neoficialaj vortoj.
  • Farba markato de morfemoj.
  • Malgrandaj korektoj de gramatika korektado.

Sintaksa Analizo

  • Frazparto: „multe pli“
  • Frazpartoj de tipo: „pri preskaŭ blua libro“
  • Korekto en analizo de relativaj subfrazoj
  • Aliaj korektoj

Tradukado

  • Oni povas specifi la fakon de tradukada teksto. Tio enfluas la elekton de sinonimoj.
  • Nun aldonaj privataj tradukaj vortaroj estas uzeblaj. Do oni povas krei vortarojn por specifa tipo de teksto.
  • Pola traduka vortaro estas plivastigita.
  • Uzebleco de interaktiva tradukado estas plibonigita.
  • Por polaj adjektivoj estas nun ebla la elekto de sinonimoj, kiu dependas de kunteksto de vorto.
  • Pola tradukado: „multe pli“
  • Pola tradukado: „ĉirkaŭ …“
  • Plibonigo de uzebleco de programo

Aliaj malgrandaj korektoj kaj plibonigoj

Mi dankas al Eckhard Scholl por kelkaj bonaj rimarkoj kaj ideoj.
Mi dankas al ĉiuj raportantoj de eraroj.

4.6.2007

La ideoj por eldono 1.0

Filed under: ĝenerale — artur @ 18:17

La eldono 1.0 havas grandan signifon en libera programado. La numero, kiu estas pli granda ol 1.0 sugestas, ke la programo estas sufiĉe taŭga por ĉiutaga uzado. La nuna eldono de Esperantilo havas la numeron 0.92. Do ŝajne la eldono 1.0 ne estas fora.
Sed certe ĉiu scias, ke inter 0.92 kaj 1.0 troviĝas senlima nombro de numeroj, kiujn mi povus uzi (0.93, 0.94, 0.95, 0.99, 0.991, 0.9991, 0.99991).

Ofte aŭtoroj de programoj tre frue numeras la eldonon kun 1.0 por instigi la uzantojn uzi la programon, kvankam la programo estas plena de eraroj. Ĉar multaj uzantoj precipe ne instalas programojn kun malalta numero, la tento estas granda rapide publiki programon kun granda numero. Sed ekzistas ankaŭ danĝero, ke uzantoj post unu malbona sperto kun programo, neniam plu volas ĝin instali, kvankam ĝi estis plibonigiga dum la fluo de tempo. Aliflanke ekzistas tre stabilaj programoj, kiuj jam de kelkaj jaroj havas tre malgrandaj numeroj 0.32. En la „malhela“ mondo de komercaj programoj la numeradon diktas la merkato. Ofte oni celas pli altan numeron ol konkurenco por montri, ke la produkto estas pli matura kaj pli uzata. Sed ankaŭ konataj liberaj programoj kiel FireFox ricevas tute maljuste numeron 2.0, kvankam la ŝanĝoj estas tre malgrandaj. Frue la uzantoj ofte spertis, ke programoj kun numero, kiu estas pli malalta ol 3.0 estas tute sentaŭgaj. Lastatempe programoj estas eĉ numeritaj nur kun numero de eldono sed per jaro de eldono. En komerca programado la plej profitdona strategio estas iom post iom plibonigi kaj plivastigi la programon kaj kun ĉiu eldono gajni monon.

Mi havas la opinion, ke la pretecon de eldono kun numero 1.0 diktas la uzantoj. Se la programo estas ofte uzata kaj eraroj ne aperas (ne estas reportitaj), tiam tiu programo meritas la numeron 1.0. Do ĝis nun nur unu programo, kiun mi programis, estas publikigita kun eldono pli alta ol 1.0. En tiu situacio la programo Esperantilo preskaŭ neniam meritus tiun numeron, ĉar la nombro de Esperantistoj, kiuj precipe interesas pri tiu programo estas malalta. Sed mi mem havas iun imagon pri matureco de programo. Mi volas pretigi Esperantilo por normala uzanto kaj atingi la hodiaŭan uzeblecon (komforton de uzado) de konataj programoj. En lastaj jaroj mi rapide evoluigis la programon. Ofte mi unue volis nur oferi la principan funkciadon kaj ne zorgis pri komforto de uzado.
Tiujn lokojn mi iom post iom plibonigas.

En mia pritakso sekvaj ecoj meritas plibonigon:

  • Interaktiva tradukado. La manipulado de maŝina tradukado devus esti pli facila. Tiu metodo devas esti la ĉefa labormetodo por tradukistoj. Ĝis nun nur kelkaj programo oferas tiun labormanieron. Do pioniraj ideoj estas necesaj.
  • La kvalito de pola tradukado devas esti ekzempla.
  • La programo devas funkcii senerare por ĉefaj funkcioj.
  • La tradukado de programa interfaco devas esti kompleta por aldonaj lingvoj.
  • La gramatika korektado devas esti uzebla por ĉiutaga laboro. La mesaĝoj devas esti kompreneblaj.
  • La programo devas konduti kiel konataj programoj de ĉiutago uzado.

Preskaŭ por ĉiu punkto de tiu listo estas preskaŭ maleble difini la gradon de iu necesa trajto. Temas ja pri sugestia pritakso.
Do finfine la eldono 1.0 estas tiel grava kiel ĉiu frua eldono. Mi planas ĉe la okazo de tiu eldono iom pli varbi por la programo.
Nun mi pensas, ke la programo estas pli konata inter Linuksanoj ol inter Esperantistoj. Ĉar multaj Esperantistoj ricevas informojn nur per esperanta gazetaro aŭ helpe de lokaj kluboj, ili nenion povus ekkoni pri Esperantilo, kvankam ili posedas kaj uzas komputilojn.

Mi ne plu planas evoluigi aliajn kampojn de programo kiel tradukado al aliaj lingvoj (germana kaj angla). Tiu estos tasko por sekvantaj programistoj. Mi spertis de miaj aliaj programoj, ke la konateco de iu programo malrapide kaj konstante kreskas. Mi esperas, ke kun tempofluo raportoj de uzantoj ebligos al mi plialtigi la uzeblecon de programo.

28.5.2007

Pioniroj de esperanta komputila lingvistiko

Filed under: ĝenerale — artur @ 15:08

Komputila lingvistiko ekestis preskaŭ samtempe kun apero de unuaj komputiloj. Esperanto ekzistas jam pli longe ol informatiko. Do interese estus scii, kiam informadikistoj unue ekinteresiĝis pri Esperanto. Mi lastatempe trovis interesan ftp-servilon kun kelkaj maljunaj dosieroj sur: ftp://ftp.stack.nl/pub/esperanto.
Tre interesa estas dosiero translator
kiu enhavas la tradukan programon esperanto-angla.
La programo estas skribita en jaro 1994-1995 de Jui-Yuan Fred Hsu!
Mi pensas, ke la projekto estas lanĉita sur univestitato Cornell. La projekto jam estis sur la GPL permesilo.
Mi trarigardis dosierojn de tiu projekto. Kvankam la aŭtoro skribis en dokumentaro, ke la projekto ne atingis la planitajn celojn, la projekto estis en tre progresinta stato. Interesa estis la tekniko.
La projekto uzas du programajn lingvojn: Lisp kaj C++. La sintaksa analizilo estas skribita en Lispo surbaze de libro: Natural Language Understanding de James Allen. La dosierujo enhavas la kompletan „chart parser“ analizilon de James Allen. Do la tekniko estas tre progresinta. Mi trovis ankaŭ anglan vortaron kun pli ol 30000 vortoj. La libro de Allen kvankam iom maljuna estas rekomendinda kaj mi tuj komencis legi ĝin.

Demandinde estus, kiom da tiaj projektoj kuŝas ie sur forgesitaj diskoj aŭ serviloj. Eble antaŭ la tempo, kiam oni publikigis programojn en la reto. Kiom da horoj programistoj kreis tiajn programojn. Aŭtoroj certe delonge forgesis pri Esperanto, sed datoj ekzistas.

Sur sama servilo mi ankaŭ retrovis aliajn maljunajn programojn. Unu de ili estis programita por sistemo Amiga, kiun mi uzis antaŭ 12 jaroj.

Aliaj projektoj

Mi trovis en reto aliaj projektoj, kiuj temas pri esperanto:

Aliaj novaj programoj

Mi ricevis leteron de Eckhard Stoll, kiu estas aŭtoro de alia traduka programo ecoso. La programo povas laŭ baza maniero traduki de esperanta lingvo al germana lingvo. Kvankam ambaŭ projektoj ekzistas sufiĉe longo. Ni ambaŭ ne sciis pri la projekto de la alia.

23.4.2007

Nova eldono 0.92 de programo Esperantilo

Filed under: ĝenerale — artur @ 08:33

Esperantilo nun enhavas tezaŭron (aroj de sinonimaj vortoj), kiu povus esti uzate direkte kun redaktado per funkcio „Redaktu->Sinonimoj“ aŭ klavkombino Ctrl-j aŭ per speciala dialogo „Lingvistiko->Esperanta Tezaŭro“. Mi kompilis la tezaŭron aŭtomate de priskriboj de REVO-vortaro kaj plejparte de priskriboj de esperanta ĉeĥa vortaro de Jan Amos Komenský. Kvankam mi korektis kelkcent sinonimojn mane, la tezaŭro daŭre enhavas multe erarojn kaj estos certe la temo de venonta prilaboro. Esperantilo serĉas anakaŭ sinonimojn helpe de germana vortaro per retraduko (esperanta->germana->esperanta).

Sintaksa analizo

Tiu estas la ĉefa objekto de mia laboro. La plibonigoj havas direktan influon sur kvalito de maŝina tradukado kaj uzebleco de gramatika korektado. Tamen sintaksa analizo estas daŭre melferma tasko kaj ekzistas multaj kazoj, kiu bezonas plibonigoj en programo.

  • Esperantilo nun rekonas virajn kaj virinajn nomojn laŭ vikipedia paĝo.
  • Esperantilo strebas rekoni ankaŭ nekonatajn vortojn nur laŭ finaĵo.
  • Kelkaj kazoj de erara rekono de subfrazoj estis korigitaj.
  • Korekto de analizo de frazoj kun „kiel“, ekzemple: Li estas kiel granda domo.
  • Plivastigita analizo de vorteto „nur“.
  • Analizo de frazparto de tipo „10 ĝis 20“.
  • Rekono de personaj nomoj de tipo: Gustavo la Unua, Anna de Rulle, Barbara Górniak
  • Mi plivastigis mian bazon de ekzemplaj frazoj je kelkaj specialaj kazoj.
  • Rekono de subfrazo kun „se“ ankaŭ sen komo.
  • Korekta analizo de vortgrupo: „nur kiam“, „nur se“.

Pola tradukado

  • Reordigo de personaj pronomoj de lasta pozicio al antaŭlasta pozicio.
  • Korekta tradukado de frazpartoj: Kiom alta, tiom alta.
  • Tradukado de vortoj kun „adi“ kaj „ado“ al polaj durativaj (niedokonany) formoj.

30.3.2007

Esperantilo sur Linukso

Filed under: ĝenerale,programado — artur @ 18:54

Mi ĝis nun ne preparis la instalan pakedon por linukso. Multaj uloj uzas la programon sur linkuso. Mi mem programas kaj plejparte uzas la programon sur linukso. Tamen mi scias de elŝuta statistiko de servero, ke plej multaj homoj tamen uzas la vindozon. La instalado sur linukso estas sufiĉe facila por uzantoj de tiu sistemo. Oni devas elŝuti la dosieron esperantilo.bin kaj la dosieron vortaro.db.zip en unu dosierujo kaj lanĉi la programon „esperantilo.bin“. Por lanĉi la programon, vi devas enmeti la lanĉrajton por la dosiero „esperantilo.bin“. Oni tion faras per komando

chmod u+x esperantilo.bin.

Poste oni povas lanĉi la programon per komando

./esperantilo.bin

Pri la baza tekniko de programo mi skribis en mia frua blogo. Uloj, kiuj interesas pri programado de Esperantilo, povas uzi la EsperantiloSDK (more…)

26.3.2007

Nova eldono 0.91 de programo „Esperantilo“

Filed under: ĝenerale — artur @ 20:14

Novaĵoj kaj ŝanĝoj en tiu eldono.

Sintaksa analizo

  • Analizo de frazpartoj de tipo „pli da …, tro da …“
  • Analizo de nombraj jaroj „En 1999, Ekde 2005“
  • Korekta analizo de subfrazoj sen komoj de tipo: „Se tio funkcios oni uzos tion“ aŭ „Se mi havus la libron, kiun vi havus, mi estus feliĉa“.
  • Analizo de i-frazojpartoj kun „eble“. „Estas eble fari tion“.
  • Analizo de frazpartoj kun „malplej“.

Gramatika kontrolado

  • Sugesto por misuzo de pronomoj „mi patro -> mia patro“.
  • Sugesto por forgesita akuzativo en tablo-vorto: „Kio vi vidas? -> Kion vi vidas?
  • Aliaj novaj testoj.
  • Novaj regulaj esprimoj por kelkaj eraroj (ekz: dekunu -> dek unu)

Tradukado

  • Plivastigo kaj kompletigo de pola vortaro je ĉirkaŭ 1500 vortoj.
  • Tradukado de esprimoj: “ … devas ne …“
  • Tradukado de „ĉio ĉi“, „devinti->powinien“, „ĉ.->ok.“
  • Korekto en fleksio de polaj substantivoj de grupo 89.
  • Misfunkcio en traduko de nombroj estas riparita.
  • Korekto en traduko de numeraloj de vira genro „du soldatoj = dwóch żołnierzy“.
  • Uzo de esperanto-esperanto vortaro ankaŭ por vortoj kun finiloj.

Novaj funkcioj

  • Funkcio „Wiki al HTML“, kiu povas transformigi la tekston laŭ formato de vikipedia viki al html formato. (menuo Korektado->HTML-XML->Wiki al HTML)
  • Uzado de Esperantilo en TTT-Servilo aŭ kiel TTT-Servilo. (Legu pli tie)
  • Esperantilo enhavas nun portugalan vortaron. Mi dankas al Vitor Luiz Rigoti dos Anjos por la vortlisto.

Kiel kutime mi petas por erarraportoj kaj rimarkoj.

« Newer PostsOlder Posts »

Powered by WordPress