Esperantilo Blogo en Esperanto pri projekto Esperantilo kaj komputila lingvistiko

Verdire pri tiu demando mi devis pensi, antaŭ kiam mi komencis programi Esperantilon. Mi mem bezonis etan programon kun kelkaj funkcioj, kaj tia programo ne ekzistis. Sed poste mi ekinteresiĝis pri komputila lingvistiko. Ĉu tasko de gramatika korektado aŭ maŝina tradukado estas realigebla kaj kiel mi tion povus fari? Mi volis ankaŭ testi, ĉu XOTcl kiel programa lingvo estas bona por tiu tasko. Tio estas plej ofte la ĉefa motivo de hobiaj programoj de libera programado.

Sed mi ankaŭ de komenco volis, ke tiu programo havas uzantojn. Uzantoj estas ankaŭ necesaj por senkostaj programoj, ne kiel pagantoj sed kiel uloj, kiu motivigas la programadon kaj helpas ĉe programado. Nombro de uzantoj estas indikilo por kvalito de programo. Bonaj programoj havas multajn uzantojn, kaj mi volas ja programi bonan programon.
Uzantoj helpas ankaŭ pli direkte ĉe programado. Helpe de iliaj reagoj, la programo progresas kaj plibonigas.
Por liberaj programoj uzantoj estas eĉ pli necesaj ol por profesiaj.

Ĉe profesia programado laboras multaj homoj, kiuj estas diferencaj specialistoj. Tiuj estas: kreintoj de konceptoj, manaĝeroj, arkitektoj, administrantoj, testantoj, aŭtoroj de dokumentoj, spertuloj pri merkato, uloj por mastruma propagando, kaj programistoj. En libera programado ekzistas nur du grupoj: uzantoj kaj programistoj (kaj ofte nur unu programisto). Uzantoj ofte rolas kiel aliaj specialistoj en profesiaj projektoj. Tio havas avantaĝojn por uzantoj kaj programistoj. La uzantoj havas senkostajn programojn kaj povas direkte influi la programadon, la programistoj povas libere programi kaj direkte influi la tempon por programado, metodojn kaj ilojn, kiujn ili uzas. Uzantoj de programo rolas kiel spertuloj pri konceptoj, ĉar ili ja plej bone scias, kion ili volas.
Ili estas testantoj. Ili propagandas por la programo, kiam la programo plaĉas al ili.

Mi do lastatempe pensas pri uzanto (aŭ uzantoj) de mia programo. La unuaj reagoj de uzantoj estas por mi tre neatendintaj kaj tial ankaŭ tre valoraj. Mi atendis, ke uzantoj bezonis pli bonan tradukadon aŭ volis havi ian specialan funkcion por lingvistiko. Sed la unua peto estis, ke mi faru pli grandajn literojn en programo, ĉar pli maljunaj homoj ne havas bonajn okulojn. Ofte uzantoj deziris aĵojn, pri kiuj mi neniam pensis.

La fakto, ke uzantoj de iu programo povas aktive partopreni ĉe ĝia kreado, estas pro multaj homoj nova kaj ne kutima. Multaj uloj havas komercan pensmanieron pri programado. Ili pensas, ke programo estas nur varo, por kiu oni pagas.
Se oni pagas por io, oni atendas ceteran kvaliton por tio. Se iu varo ne havas sufiĉan kvaliton, oni plendas pri la varo ĉe vendisto aŭ produktanto. Tiu pensmaniero kondukas al la konstato, ke oni ne rajtas plendi pri io, por kio oni ne pagis.

Tio ne agordas kun libera programado. Programoj estas kreaĵoj de penso, kaj havas similajn valorojn kiel aliaj kreaĵoj de penso. Ili povas esti valora por homaro kaj estas parto de ĝia kulturo. La uzantoj kaj kreintoj estas principe la samaj, ĉar ili estas eroj de homaro.

La uzantoj de programo ne nur rajtas plendi pri senkosta programo, por kiu ili ne pagis, sed havas eĉ moralan
devon tion fari.
La plendo pri programo, reporto pri misfunkcio, ne estas en libera programado io negativa. La raporto estas valora informo, estas partopreno en kreado. Per tio la uzanto faras per sia reago la samon, kiel la programisto. Li faris ion, eble ion bonan por komunumo, senpage.

Kiam mi pensas pri uzantoj de programo, mi ankaŭ devas pensi, kial ili uzas la programon?
Precipe mi devas koncedi, ke ne ekzistas multaj esperanto-parolantoj, kaj ke verkado en esperanto ne estas tre granda.
Mi supozas sekvajn grupojn de uzantoj: